These truths

Een indrukwekkende samenvatting van de geschiedenis van wat uiteindelijk de Verenigde Staten van Amerika zouden worden geschreven door historica Jill Lepore, van Columbus tot Trump. Hoewel bijna duizend pagina’s en gelardeerd met talloze quotes, is het boek nergens saai. Een geschiedenis waarbij Liberty voorop staat, maar ook, of juist daarom, een die van meet af aan gekenmerkt is door een voortdurende strijd.

De bedoelde Truths betreffen volgens een van de nu nog steeds bewierookte Founding fathers van de VS, Thomas Jefferson, “political equality, natural rights, and the sovereignty of the people”; “We hold these truths sacred & undeniable” ofwel “self-evident”.

De eerste hoofdstukken van het boek zetten de – kritische – toon. Een deel van de geschiedenis dat de huidige Amerikanen waarschijnlijk liever vergeten, van een nietsontziende en wrede kolonisatie van mens en natuur, de deportatie van en genocide op de oorspronkelijke bewoners, de indianen, van de strijd om onafhankelijkheid van Europa, van de burgeroorlog tussen de noordelijke en zuidelijke staten, het imperialisme, en – natuurlijk en bovenal – van de slavernij, en vervolgens gelijkheid en burgerschap.

De genoemde drie Truths uit de onafhankelijkheidsverklaring uit 1776 golden geleidelijk aan voor steeds meer Amerikaanse burgers, maar niet voor de zwarten (en evenmin voor de indianen, vrouwen en armen) – toen niet en nu na bijna 250 jaar nog steeds niet. Typisch is dat enkele van de bejubelde Founding fathers, zoals de presidenten Jefferson, Jackson, Madison en Washington, zelf slavenhouders waren en honderden slaven bezaten die op hun plantages en zelfs in het Witte Huis werkten. Het duurde geruime tijd voordat daar enige verandering in kwam. Een History en Truth om niet te vergeten.

Hoewel het boek een geschiedenis van de VS heet te zijn, is het eigenlijk veel meer een geschiedenis van de presidenten van de VS, geplaatst in een sociale, politieke en economische context. Na lezing komt onherroepelijk de vraag op of er überhaupt wel presidenten zijn geweest die gedeugd hebben. Dat is dan uiteraard vanuit het huidige perspectief, met de bril van vandaag (zie vooral ook: Noam Chomsky). Maar als we het boek goed lezen, dan blijkt toch vooral dat met de narcistische en paranoïde Richard Nixon het verval echt is ingetreden. Vervolgens wordt Bill Clinton genoemd, die met de aanname van Telecommunicatiewet in 1996 de poorten tot verderf helemaal opengooide. Het internet en de sociale media werd niets meer in de weg gelegd. Hetgeen resulteerde in het ongegeneerde gebruik daarvan door de wellicht nog narcistischere Donald Trump.